با سلام وتبریک سال جدید 1390به محضر همه برادران وخوهران مسلمان         

تفسیردعای تحویل سال*جلسه2*

یکی ا زبهترین کا رها درتحویل سا ل توجه به خداست (دعا) دردستورات اسلامی برای دعاکردن آداب فروانی ذکرشده است، از جمله :تمجید خداوند سبحان است0درباره نحوه تمجیدازحضرت علی صلوات الله علیه حدیث نقل شده: و عن الحسین بن سعید عن ابن بکیر عن محمد بن مسلم قال قال أبو عبد الله ع إن فی کتاب علی ع أن المدحة قبل المسألة فإذا دعوتم الله فمجدوه قال قلت کیف نمجده قال تقول یا من هو أقرب إلی من حبل الورید یا من یحول بین المرء و قلبه یا من هو بالمنظر الأعلى یا من لیس کمثله شی‏ء   ( فلاح‏السائل35الفصل السابع فیما نذکره بالنقل)

درکلام حضرت ازقدرت خداوند سبحان ذکرشده،ودردعای آغازسال هم چهار مورد ازقدرت خدا ذکرشده است: 1- قدرت خدا دردگرگون کردن قلب چشم،2- قدرت تدبیرخداوند سبحان، در نظم بهت آور شب روز، 3- قدرت تحویل سال،4- تغییر حالات به خوب بد، بعد تمجید خدا نوبت می رسد به درخواست حاجت، و حاجت دردعا ی اول سال مهم است0

حول حا لنا الی احسن الحال

ازمصادیق احسن الحال بنا به نظر مرجع بزرگوار حضرت آیه االعظمی مکارم شیرازی دامت برکاته درآغاز سال 1390درمسجد مقدس جمکران درسوره فجرچهار امر است: 1- داشتن نفس مطمئنه 2- راضی بودن ازخدا که درپی آن راضی شدن خداست ازبنده 4- دخول دربهشت0 البته مقدمات کارها به عهده بندگان خداست نتیجه آن با خداست 0 به موارد ذکر شده ازقرآن درسوره فجر گوش فرا دهید0

یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ (27)

ارْجِعی‏ إِلى‏ رَبِّکِ راضِیَةً مَرْضِیَّةً (28)

فَادْخُلی‏ فی‏ عِبادی (29)

وَ ادْخُلی‏ جَنَّتی‏ (30)

(آن هنگام به اهل ایمان خطاب لطف رسد که) اى نفس (قدسى) مطمئن و دل آرام. (27)

به حضور پروردگارت باز آى که تو خشنود به (نعمتهاى ابدى) او و او راضى از توست. (28)

باز آى و در صف بندگان خاص من در آى. (29)

و در بهشت من داخل شو. (30)

تفسیر: اى صاحب نفس مطمئنه!

بعد از ذکر عذاب وحشتناکى که دامان طغیانگران و دنیاپرستان را در قیامت مى‏گیرد، در آیات مورد بحث به نقطه مقابل آن پرداخته، و از" نفوس مطمئنه" و مؤمنانى که در میان این طوفان عظیم از آرامش کامل برخوردارند پرداخته، و آنها را با یک دنیا لطف و محبت مخاطب ساخته مى‏گوید:" اى نفس مطمئنه"! (یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ).

" به سوى پروردگارت بازگرد، در حالى که هم تو از او خشنودى و هم او از تو خشنود است"! (ارْجِعِی إِلى‏ رَبِّکِ راضِیَةً مَرْضِیَّةً).

" و در سلک بندگانم داخل شو" (فَادْخُلِی فِی عِبادِی).

" و در بهشتم وارد شو" (وَ ادْخُلِی جَنَّتِی).

چه تعبیرات جالب و دل‏انگیز و روحپرورى؟ که لطف و صفا و آرامش و اطمینان از آن مى‏بارد! دعوت مستقیم پروردگار، از نفوسى که در پرتو ایمان به حالت اطمینان و آرامش رسیده‏اند.

دعوت از آنها براى بازگشت به سوى پروردگارشان به سوى مالک و مربى و مصلحشان.دعوتى که آمیخته با رضایت طرفینى است، رضایت عاشق دلداده از معشوق، و رضایت محبوب و معبود حقیقى.و به دنبال آن تاج افتخار عبودیت را بر سر او نهادن، و به لباس بندگى مفتخرش کردن، و در سلک خاصان درگاه او را جاى دادن! و سپس دعوت از او براى ورود در بهشت، آنهم با تعبیر" وارد بهشتم شو" که نشان مى‏دهد میزبان این میهمانى تنها و تنها ذات مقدس او است، عجب دعوتى! عجب میزبانى! و عجب میهمانى! منظور از" نفس" در اینجا همان روح آدمى است.و تعبیر به" مطمئنة" اشاره به آرامشى است که در پرتو ایمان پیدا و حاصل شده، چنان که قرآن مى‏گوید: أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ.                         

" بدانید تنها با ذکر خدا دلها آرام مى‏گیرد" (رعد- 28).

چنین نفسى هم اطمینان به وعده‏هاى الهى دارد، و هم به راه و روشى که برگزیده مطمئن است، هم در اقبال دنیا و هم در ادبار دنیا، هم در طوفانها، و هم در حوادث و بلاها، و از همه بالاتر در آن هول و وحشت و اضطراب عظیم قیامت نیز آرام است.منظور از بازگشت به سوى پروردگار به عقیده جمعى از مفسران بازگشت به ثواب و رحمت او است، ولى بهتر آن است که گفته شود بازگشت به سوى خود او است، یعنى در جوار قرب او جاى گرفتن، بازگشتى معنوى و روحانى نه مکانى و جسمانى.آیا این دعوت به بازگشت به سوى پروردگار تنها در قیامت است، و یا از لحظه جان دادن و پایان گرفتن عمر؟سیاق آیات البته مربوط به قیامت است، هر چند تعبیر خود این آیه مطلق و گسترده است.تعبیر به" راضیه" به خاطر آن است که تمام وعده‏هاى پاداش الهى را بیش از آنچه تصور مى‏کرد قرین واقعیت مى‏بیند، و آن چنان فضل و رحمت خدا شامل حال او مى‏گردد که یکپارچه رضا و خشنودى مى‏شود و اما تعبیر به" مرضیة" به خاطر این است که مورد قبول و رضاى دوست واقع شده است.چنین بنده‏اى، با چنان اوصاف، و با رسیدن به مقام رضا و تسلیم کامل، حقیقت عبودیت را که گذشتن از همه چیز در طریق معبود است دریافته، و در سلک بندگان خاص خدا گام نهاده، و مسلما جایى جز بهشت براى او نیست.در بعضى از تفاسیر آمده است که این آیات در مورد" حمزه سید الشهداء" نازل شده، ولى با توجه به اینکه این سوره مکى است این در حقیقت نوعى تطبیق است نه شان نزول، همانگونه که در باره امام حسین نیز در آغاز سوره خواندیم.جالب اینکه در روایتى که در کافى از امام صادق ع نقل شده مى‏خوانیم:که یکى از یارانش پرسید آیا ممکن است مؤمن از قبض روحش ناراضى باشد؟! فرمود: نه به خدا سوگند، هنگامى که فرشته مرگ براى قبض روحش مى‏آید اظهار ناراحتى مى‏کند، فرشته مرگ مى‏گوید: اى ولى خدا ناراحت نباش! سوگند به آن کس که محمد ص را مبعوث کرده من بر تو مهربان‏ترم از پدر مهربان، درست چشمهایت را بگشا و ببین، او نگاه مى‏کند، رسول خدا ص و امیر مؤمنان ع و فاطمه ع و حسن ع و حسین ع و امامان از ذریه او ع را مى‏بیند، فرشته به او مى‏گوید نگاه کن این رسول خدا و امیر مؤمنان و فاطمه و حسن و حسین و امامان ع دوستان تواند.او چشمانش را باز مى‏کند و نگاه مى‏کند، ناگهان گوینده‏اى از سوى پروردگار بزرگ ندا مى‏دهد، و مى‏گوید: یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ:" اى کسى که به محمد و خاندانش اطمینان داشتى! بازگرد به سوى پروردگارت، در حالى که تو به ولایت آنها راضى هستى، و او با ثوابش از تو خشنود است، داخل شو در میان بندگانم یعنى محمد و اهل بیتش ع و داخل شو در بهشتم، در این هنگام چیزى براى انسان محبوبتر از آن نیست که هر چه زودتر روحش از تن جدا شود و به این منادى بپیوندد"! «1».خداوندا! ما را به چنان آرامشى مفتخر فرما که شایسته این خطاب بزرگ شویم.پروردگارا! رسیدن به این مقام جز به لطف و عنایتت ممکن نیست، ما را مشمول الطافت فرما.خداوندا! مسلما چیزى از کرمت کم نمى‏شود اگر ما را از صاحبان نفوس مطمئنه قرار دهى، بیا و بر ما منت گذار و کرم کن.بار الها! مى‏دانیم که این آرامش جز در سایه ذکر تو ممکن نیست توفیق ذکر را خودت عنایت فرما.آمین یا رب العالمین پایان سوره فجر و پایان جلد 26 تفسیر نمونه 7: رمضان المبارک: 1407                     

ازسی دی جامع تفا سیر نو ر

  ********** 

 ***

*